De ontwikkeling van de hersenen in een taal die iedereen begrijpt
Het baby brein ontwikkelt zich met enorme snelheden in de eerste 2 jaar na de geboorte. In de baarmoeder wordt vooral veel aandacht besteedt aan de aanmaak van het eerste brein, het reptielen brein ofwel het brein waarin we reageren vanuit een reflex. In de oertijd was dit het brein wat ons hielp te overleven als er een mammoet of een ander roofdier op het punt stond ons als avondmaal op te dienen.
In deze tijd wordt dit brein dan ook in gang gezet tijdens stressvolle situaties, maar als baby gebruik je hem vooral om je vast te klampen, te sabbelen en zuigen én te huilen. De natuur heeft dit expres zo gedaan, zodat het babyhoofdje niet te groot wordt voor de uitgang waar hij nog door moet tijdens de bevalling. In vergelijking met andere zoogdieren, worden wij dan ook veel te vroeg geboren en betekent dit dat wij ons zeker de eerste 9 maanden nog vastklampen aan onze moeder en deze bescherming nodig hebben om te kunnen overleven.
In deze eerste 2 jaar groeien de hersenen van 25% van de uiteindelijke grootte bij de geboorte, tot aan 75% van de grootte van een volwassene. Dit betekent dat de hersenen een enorme groeispurt maken en alles wat baby meemaakt in die tijd dus ook van groot belang is.
Je kunt het zo zien dat de hersenen een bramenstruik zijn, van 0-2 jaar groeit en groeit en groeit en groeit deze struik, totdat er geen doorkomen meer aan is. Alle paadjes zijn vol gebloeid met bramenstruiken en takken. Vanaf 2 jaar komt er iemand het bos in en begint met het snoeien van de takken, beetje bij beetje, stukje voor stukje. Alles wat niet meer nodig is wordt weggesnoeid, alles wat belangrijk is, blijft. Net zo lang totdat er een mooi park is aangelegd. Als deze baby in deze eerste jaren van alles meemaakt wat niet zo goed is of een slechte invloed heeft, dan betekent dit dus, dat deze baby de verkeerde paadjes aanlegt en het een gevaarlijke boswandeling wordt in de toekomst.
Het is gelukkig wel altijd mogelijk om een nieuw paadje aan te leggen, met een snoeischaar en een bijl hak je een nieuw pad uit de prikkel bosjes, maar deze moet je wel blijven bewandelen, anders is hij zo weer volgroeid.
Op deze manier leggen de hersenen de toekomst van het kind vast en is dit dan ook de reden waarom die eerste 2 a 3 jaar van het leven van een baby zo ontzettend belangrijk zijn. Een kind en volwassene bewandelt altijd de paadjes die het makkelijkst begaanbaar zijn of deze nu wel of niet goed voor hem zijn.
Pas vanaf een jaar of 3 a 4 gaan kinderen zich ook echt dingen herinneren. Het gedeelte van de hersenen is dan pas aan de beurt geweest en het is dan ook van belang dit in de gaten te houden. Dit zijn de momenten waarop je kleuter ineens kan zeggen: “Mama, ik ben boos op jou, want jij had beloofd dat we vandaag de auto gingen wassen.” Natuurlijk is dit een geweldige situatie, maar je hebt ook veel kinderen die hun gevoelens niet zo goed kunnen uiten en deze kinderen worden vaak onbegrepen, wat veel frustratie met zich mee kan brengen in het gezin.
Ook is het belangrijk om te weten dat de hersenen andere soorten van gedrag op hun eigen tempo ontwikkelen, dit zijn de 5 fases in de ontwikkeling van de hersenen, let op, want het geeft je een goed inzicht in wat je baby of kind eigenlijk wel of niet al kan en zal je meer begrip geven over het (opstandige) gedrag van je baby of kind.
Stap 1: In de baarmoeder 0-10 maanden Alle paadjes worden aangelegd, het brein is volop in ontwikkeling, het is in deze tijd ontzettend belangrijk om goed voor de ontwikkeling van deze paadjes te zorgen. Zo min mogelijk stress voor mama, zoveel mogelijk goede vitamines en zo weinig mogelijk slechte stoffen zoals alcohol, drugs en nicotine. Probeer de hersenen zoveel mogelijk te stimuleren met geluidjes.
Stap 2: Geboorte tot 6 jaar De hersenen zijn 95% af als het kind 6 jaar wordt, ook is dit de tijd dat de hersenen de meeste paadjes hebben aangelegd in het hele leven van het kind. Vanaf nu wordt er over het algemeen alleen nog maar gesnoeid. In deze tijd leren de hersenen om vrijwillig te bewegen, te redeneren, waar te nemen en worden de hersenen in het midden ontwikkelt waarmee het kind leert omgaan met emoties, planning, het geheugen én horen, zien, ruiken, voelen en proeven. Ook gaat het kind in deze tijd hechtingen aan met belangrijke mensen in zijn leven. Het kind leert dat óok hij een persoon is en in deze tijd wordt de fundering gelegd voor zijn emotionele ontwikkeling.
Het is belangrijk om het kind in deze tijd een positieve opvoeding te geven met veel liefde, aandacht, begrip en een prettige communicatie. Een negatieve, harde opvoeding heeft een grote invloed op de toekomst van het kind.
Stap 3: 7 tot 22 jaar
In deze tijd zijn de hersenen nog steeds volop bezig met snoeien, wat is belangrijk, wat kan weg en welke paden moeten open blijven om makkelijk toegang te bieden in dagelijkse situaties. Het voorste deel van de hersenen is als laatste aan de beurt. Dit gedeelte van de hersenen zorgt ervoor dat je leert plannen, je impulsen leert beheersen en je leert het van beslissingen. Dit is echt pas volledig ontwikkelt aan het einde van deze stap, dus rond de 22 jaar.
Het is daarom belangrijk om je kind/puber te helpen met situaties waarbij hij moet plannen en belangrijke beslissingen moet maken. Het is niet de bedoeling om het voor ze te doen, maar probeer het zeker mét ze te doen. Ook moeten zij in deze tijd leren omgaan met roekeloos, irrationeel en prikkelbaar gedrag. In principe is het in deze fase de schuld van de hersenen dat zij nog geen verantwoordelijke beslissingen kunnen maken.
Stap 4: 23 tot 65 jaar
In deze tijd gaan de hersenen nog door met ontwikkelen tot de leeftijd van ongeveer 28 jaar. Daarna gaat het bergafwaarts, het geheugen wordt minder, slaat minder op en het brein gaat minder snel werken.
Het belangrijkste wat je in deze tijd kunt doen is zoveel mogelijk blijven leren, het brein aan het werk zetten en zo gezond mogelijk eten.
Ontwikkeling van het babybrein
Wat wil ik nu eigenlijk zeggen?
Er is hierna nog een stap, maar deze is voor mijn blog niet zo interessant. Wat ik belangrijk genoeg vind om jullie te vertellen is dat veel dingen die wij verwachten van onze baby’s, kinderen en pubers, eigenlijk nog veel te moeilijk is om al alleen te kunnen doen.
Hoe meer je als ouders weet over de ontwikkeling van een kind, hoe beter je hier op in kunt spelen en hoe gezelliger het is thuis. Als jij als kapster een huis moet gaan bouwen, dan ga je dat toch ook niet redden?
Met realistische verwachtingen bereik je zoveel meer; rust, gezelligheid, een goede band met je kind, zelfvertrouwen en een grotere kans op een beter leervermogen.